Het kooktoestel is een van de belangrijkste onderdelen van je camping- of outdooruitrusting. Of je nu heel comfortabel op de camping zit en in je voortent kookt, of met je tent in de bergen bivakkeert en in de vrije lucht je maaltijd bereidt, je hebt een kooktoestel nodig en dat meestal meerdere keren per dag. Dit toestel bepaalt hoe makkelijk, comfortabel, snel en uitgebreid je een maaltijd kunt bereiden.
Veel mensen associëren koken tijdens het kamperen altijd met gas. Gas is dan ook de meest gebruikte brandstof op de camping. Maar het kan ook anders. Wil je weten welke soorten kooktoestellen er zijn? Lees dan ons blog: Welke kooktoestellen zijn er?
In hoofdzaak onderscheiden we vier soorten van brandstoffen voor campingkokers en campingkooktoestellen. Kookplaten op elektriciteit tellen we hier niet mee.
Gas is makkelijk in gebruik en geeft geen kans op verstopping of roetaanslag. Daarom is het zeer geliefd en de meest gebruikte brandstofsoort op de camping. Het kooktoestel op gas heeft geen onderhoud nodig. Het gas kan uit butaan, propaan of een mengsel van beide bestaan. Een 1-pits brander wordt direct op een gascartouche aangesloten. De 2-pits, 3-pits en 4-pits toestellen werken met een externe gasfles van 5 tot 11 kg. Als je met de auto naar een camping in Europa gaat, is gas dus een logische keuze. Ben je echter in de bergen onderweg en wil je ook op hoge hoogte of bij lage temperaturen koken, dan is gas (butaan) niet echt geschikt.
Voordelen van gas
- Levert een hoge kooktemperatuur
- Makkelijk in de bediening
- Schoon
- Bijna onderhoudsvrij
Nadelen van gas
- Cartouchen niet overal verkrijgbaar
- Bij kou en hoge hoogte is butaan niet te gebruiken
- Relatief duur (vooral de cartouchen)
- Verwarmt langzamer dan benzine
Benzine is op de hele wereld de best verkrijgbare brandstof. Daarom is koken met benzine overal ter wereld mogelijk. Het is echter geen schone brandstof. Er zitten schadelijke stoffen zoals benzeen in verwerkt. In tegenstelling tot een automotor die op benzine loopt, breekt een campingbrander deze stof niet af. Dat is ook de reden, waarom je een benzine brander ook nooit binnenshuis of in een gesloten tent mag gebruiken. In een open voortent kan het echter wel. Benzine heeft het grote voordeel dat het ook op hoge hoogte en bij lage temperaturen goed brandt. Daarom wordt het meestal gebruikt door bergbeklimmers. Bovendien is het goedkoper dan gas, omdat het zeer zuinig in gebruik is. Let op: Benzine van tankstations – met name in het verre buitenland – is vaak minder schoon en veroorzaakt roetaanslag. Je kunt er prima mee koken, maar de roetaanslag tast het toestel aan. Aanstekerbenzine is daarom beter geschikt.
Voordelen van benzine
- Overal verkrijgbaar
- Levert een hoge kooktemperatuur
- Verwarmt sneller dan gas
- Brandt ook bij lage temperaturen en op hoge hoogte
- Redelijk goedkoop
Nadelen van benzine
- Meer onderhoud nodig
- Kan verstopt raken
- Geur
- Iets moeilijker in de bediening
Spiritus bestaat voor een groot deel uit alcohol. Het is dus een zeer zuivere maar ook trage brandstof. Je kent het misschien van de fondue-rechauds of gourmetstellen die op spiritus werken. Spiritusbranders zie je veel in (oudere) campers (omdat je dan geen keuring voor een gasinstallatie nodig hebt) en op boten. Maar ook op de camping is spiritus in sommige landen de norm, bijvoorbeeld in Scandinavië. En als je naar Frankrijk op vakantie gaat vind je in elke supermarkt flessen met spiritus (Alcool à brûler).
Spiritus werkt langzamer dan gas of benzine, is dus eerder voor slow cooking geschikt dan voor snel en heet koken. Heb je tijd en geduld genoeg bij het koken en vind je het idee om gas in je voertuig te hebben niet veilig, dan is een spirituskoker het juiste voor je.
Voordelen spiritus
- Geen verstoppingen
- Geen onderhoud
- Overal verkrijgbaar
- Eenvoudig in de bediening
- Risicoloos en geurloos
- Brandt goed bij lage temperaturen
Nadelen van spiritus
- Levert lage kooktemperatuur
- Niet goed te reguleren
- Langere kooktijd
Multifuel is een doorontwikkeling van de benzine kokers. Met deze brander kun je afhankelijk van het type met meerdere brandstoffen koken. Meestal benzine en Coleman fuel, een vloeibare brandstof in flessen. Bepaalde toestellen werken ook nog met andere brandstoffen, zoals petroleum, gasolie, diesel of kerosine. Met een multifuel brander kun je dus overal ter wereld koken. De bediening van deze kooktoestellen is wat complexer en het duurt iets langer voordat je kunt koken. Het is belangrijk kwalitatief goede brandstof te gebruiken, anders kunnen de leidingen van het toestel snel verstopt raken door roet. Mutifuel heeft de voor- en nadelen van zowel gas als ook van benzine.
Voor elke soort brandstof valt dus iets te zeggen. Afhankelijk waar je onderweg bent, hoeveel gewicht je kunt en wilt meenemen, hoe snel je warmte wilt en wat je een veilig gevoel geeft, kun je voor een van deze brandstoffen kiezen. Overigens: Of je nou gas, benzine of spiritus gebruikt, het is pas veilig als je er goed mee omgaat en je je aan de gebruiksvoorschriften houdt!